آیاتی که امام حسین (ع) هنگام خروج از مدینه و ورود به مکه تلاوت کرد و آیه ای که سر آن حضرت بر روی نی تلاوت کرد.
خبر مرگ معاویه به همراه نامهای که در آن تاکید شده بود: «از امام حسین علیهالسلام و عبدالله بین زبیر بیعت بگیر و اگر امتناع کردند گردن آنان را بزن» به دست ولید حاکم اُموی شهر مدینه رسید. با رسیدن این نامه عبدالله بن زیبر بلافاصله از مدینه خارج شده و با عبور از بیراههها خود را به شهر مکه رساند. امام حسین علیهالسلام پس از رسیدن این نامه تقریبا دو روز در مدینه ماندند اما با شدت گرفتن فشارها مبنی بر لزوم بیعت با یزید در روز یکشنبه بیست و هشتم رجب سال شصت هجری، به همراه جمعی از بنیهاشم، برادران، برادرزادگان و عموزادگان ـ به جز محمّد بنحنفیّه ـ که تعدادشان به بیست و یک نفر میرسید از شهر مدینه خارج شده و به سوی مکّه حرکت کرد.
وقتی که امام حسین? از مدینه خارج شد، این آیه را خواند:
«فَخَرَجَ مِنْها خائِفاً یتَرَقَّبُ قالَ رَبِّ نَجِّنِی مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ ««آنگاه از آنجا ترسان و نگران بیرون رفت گفت پروردگارا مرا از قوم ستمکار نجات بده». این آیه و آیة بعدی (وَ لَمَّا تَوَجَّهَ تِلْقَآءَ مَدْیَنَ قَالَ عَسَی? رَبِّی أنْ یَهْدِیَنِی سَو?اءَ السَّبِیلِ) که حضرت آن را هنگام ورود به مکّه خواندند، آغاز حرکت حضرت موسی از مصر را حکایت میکند که چون در برابر زورگوئیهای قبطیها (همنژادهای فرعون) در نزاع بین یک قبطی و یک سبطی (اسرائیلی)، از سبطی حمایت کرد و در این ماجرا یک قبطی کشته شد، مأموران فرعون آماده شدند تا او را دستگیر کنند و او با بیم و امید دور از چشم فرعونیان مصر را ترک کرد.
با توجه به تفسیر قرآن،سر امام حسین(ع) این آیه را بر روی نی تلاوت فرمودند:
أَمْ حَسِبْتَ أَنَّ أَصْحابَ الْکَهْفِ وَ الرَّقِیمِ کانُوا مِنْ آیاتِنا عَجَباً-{1}
آیا چنان گمان میکنی که آنچه بر اصحاب کهف و رقیم از آیات ما گذشت شگفتانگیز بود؟» مورخان گفتهاند که: چون یزید بن معاویه نواده پیامبر (ص)، حسین بن علی (ع) را کشت، سر او را بر بالای نیزه گذاشت و فرمان داد تا برای عبرت مردم آن را در شهرها بگردانند، و آن سر در این مسیر پیوسته همین آیه مبارکه را قراءت میکرد. آیا میدانی که چرا مخصوصا به تلاوت این آیه مبارکه ادامه میداد؟
شاید برای این معادله جهانی بود، و برای آن که مردمان از این دچار شگفتی نشوند که آن سر شریف قرآن میخواند.
بدین گونه آن سر مبارک به این امر اشاره میکند که جهان در ضمن معادلهای حکیمانه جریان میکند که یکی از جملههای آن حمایت کردن خداوند متعال از مظلومان و ستمدیدگان است، بدان جهت که یاری دادن به ستمدیدگان جزئی از آن معادله به شمار میرود که پروردگار ما سبحانه و تعالی در همه ابعاد جهان به جریان انداخته بوده است.
معنی این آیه آن است که: ای انسان! آیا چنان گمان میکنی که آنچه بر آنان گذشت چیزی عجیب و غریب است؟ هرگز چنین نیست. {2}
1-سوره الکهف (18): آیه 9
2-تفسیر هدایت، ج6، ص: 363
منبع :پایگاه حوزه - نشریه الکترونیکی پرسمانکلمات کلیدی: محرم، امام حسین(ع)